میرزا حیدرعلی ثریا تهرانی
میرزا حیدرعلی ثریّا تهرانی، (۱۲۵۰-۱۳۱۸ ش)، ادیب، خوشنویس و شاعر متخلص به «ثریّا» و ملقب به «مجدالادباء»، در دوره ناصرالدین شاه قاجار بود. «خیرالکلام فی مدائح الکرام» و «دیوان اشعار» از جمله آثار اوست.
زندگی‌نامه
میرزا حیدرعلی در سال ۱۲۵۰ شمسی در کرمانشاه متولد شد. وی تحصیلاتش را در همان شهر به پایان رساند، سپس به تهران رفت و نزد حاج سید صادق طباطبایی ظاهراً به پیشه محرری احکام شرعی اشتغال یافت. پس از آن او توانست به دربار قاجار راه یافت و مدتی معلمی بانوان حرم و به ویژه فرح‌السلطنه، دختر ناصرالدین شاه را بر عهده گرفت.
میرزا حیدرعلی تهرانی با شاعران و سخن‌آوران هم‌زمان خود مناظره و مطایبه داشت. در همین دوره، شاعر دیگری به نام محمدحسین تهرانی نیز دارای تخلص «ثریا» بود که میان او و میرزا حیدرعلی بر سر این موضوع مشاجراتی صورت گرفته است.
میرزا حیدرعلی ثریا تهرانی سرانجام در سال ۱۳۱۸ هجری شمسی در تهران درگذشت.
آثار و تألیفات
- خیرالکلام فی مدائح الکرام، در مدح ائمه اطهار علیهم السلام؛
- دیوان اشعار؛
- ماده تاریخ هایی درباره عالمان دوره ناصری؛
- دیباچه بر دیوان محیط قمی؛
- دیباچه بر افتخارنامه حیدری؛
- دیباچه بر حقایق المناقب و اشارات الحسینیه از عنقا طالقانی؛
- دیباچه بر نسخه‌ای از مثنوی مولوی که میرزا ابوالحسن جلوه آن را آماده چاپ کرده بود؛
- الغدیریه؛ نمونه‌ای از خوشنویسی های او.
پانویس
- ↑ عبرت، مدینة الادب، ۵۸۲.
- ↑ بیانی، احوال و آثار خوشنویسان، ج۱، ص۱۷۳؛ مدرس، ریحانة الادب، ج۵، ص۱۸۴.
- ↑ عبرت، مدینة الادب، ۵۸۲؛ نیز نک: دانش، مقدمه بر دیوان محیط قمی، ص۴۱.
- ↑ عبرت، مدینة الادب، ۵۸۲.
- ↑ نک: اعتمادالسلطنه، المآثر و الآثار، ج۱، ص۳۰۳؛ آقابزرگ، الذریعة، ج۲، ص۲۵۶-۲۵۷، ج۹، ص۱۸۴، ج۱۶، ص۲۷، ج۲۲، ص۷۱؛ ملی، خطی، ج۱، ص۲۷۳؛ معلم، مکارم الآثار، ج۴، ص۱۳۶۲-۱۳۶۳؛ مرکزی، خطی، ج۱۲، ص۲۸۲۸؛ بیانی، احوال و آثار خوشنویسان، ج۱، ص۱۷۳.
منابع
- دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، مدخل "ثریا تهرانی" نوشته سارا هاشمی، جلد ۱۷.
